Wat is de rol van de CFI ?

De CFI is een onafhankelijke administratieve overheid met rechtspersoonlijkheid, belast met het verwerken en doormelden van informatie met het oog op de bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme, waaronder de financiering van proliferatie van gevoelige nucleaire activiteiten of van ontwikkeling van overbrengingssystemen voor nucleaire wapens. Deze overheid, samengesteld uit gerechtelijke en financiële deskundigen en een hoger officier gedetacheerd van de federale politie, staat onder het toezicht van de Ministers van Justitie en van Financiën en onder de leiding van een magistraat of van zijn plaatsvervanger, afgedeeld van het parket. Het bureau, bestaande uit de voorzitter en de vicevoorzitter, organiseert de werkzaamheden van de CFI.

Centralisatie en ontleding van informatie

Onverminderd de bevoegdheden van de gerechtelijke overheden, is de CFI belast met de ontvangst en ontleding van de informatie afkomstig van:

• de in de wet opgesomde onderworpen entiteiten; 
• hun controle-, toezichthoudende of tuchtoverheden; 
• de overheden belast met het toezicht op de financiële markten; 
• de buitenlandse meldpunten in het kader van een wederzijdse samenwerking; 
• de bevoegde overheden belast met de ontvangst van aangiften van grensoverschrijdend verkeer van liquide middelen gedaan bij toepassing van het Koninklijk besluit van 2 januari 2016 houdende maatregelen ter controle van het grensoverschrijdend verkeer van liquide middelen; 
• het openbaar ministerie in het kader van een gerechtelijk onderzoek of een vooronderzoek in verband met terrorisme en de financiering van terrorisme;
• het Europees Bureau voor Fraudebestrijding in het kader van een onderzoek inzake fraude ten nadele van de financiële belangen van de Europese Economische Ruimte;
• de ambtenaren van de administratieve diensten van de Staat, de curatoren in een failissement en de voorlopige bewindvoerders die, bij de uitoefening van hun opdrachten of de uitoefening van hun beroep, feiten vastellen waarvan zij weten of vermoeden dat ze verband houden met het witwassen van geld of met de financiering van terrorisme. 

De CFI mag eisen dat niet enkel de door de wet bedoelde ondernemingen en personen, alsook de stafhouder, maar ook alle politiediensten en de administratieve diensten van de Staat, de curatoren, de voorlopige bewindvoerders van een faillissement en de gerechtelijke overheden haar alle bijkomende inlichtingen verstrekken die zij voor de vervulling van haar opdracht nuttig acht, binnen de door haar bepaalde termijn. Een onderzoeksrechter mag de informatie enkel overmaken mits uitdrukkelijke toestemming van de procureur-generaal of van de federale procureur. De gerechtelijke overheden, de politiediensten en de administratieve diensten van de Staat, de curatoren en de voorlopige bewindvoerders van een faillissement mogen de CFI op eigen initiatief informatie bezorgen die zij nuttig achten voor de vervulling van haar opdracht. De CFI heeft ook toegang tot het Rijksregister van de natuurlijke personen.

Zij mag bovendien ter plaatse kennis nemen van alle stukken die aan de in de wet vermelde ondernemingen of personen toebehoren of in hun bezit zijn, en die van nut zijn voor de vervulling van haar wettelijke opdracht.

De CFI kan één of meer van haar leden of personeelsleden, belast met het bijstaan van de financiële deskundigen, ertoe machtigen inlichtingen te vragen aan de instellingen en personen of ter plaatse kennis te nemen van de stukken.

Het openbaar ministerie deelt de CFI alle definitieve beslissingen mee die zijn genomen in zaken waar ze informatie heeft meegedeeld aan het parket.

Verzet tegen de uitvoering van een verrichting en mededeling van de informatie aan het parket

De CFI kan zich verzetten tegen de uitvoering van elke verrichting in een zaak indien zij het nodig acht wegens het ernstig of dringend karakter van deze zaak. De CFI bepaalt op welke verrichtingen evenals op welke bankrekeningen het verzet betrekking heeft.

Dit verzet verhindert de uitvoering van de verrichtingen tijdens maximaal vijf werkdagen te rekenen van de kennisgeving.

Indien de CFI van oordeel is dat de maatregel moet worden verlengd, meldt zij dit onverwijld aan de procureur des Konings of aan de federale procureur die de nodige beslissingen neemt.

Zodra uit dit onderzoek blijkt dat er een ernstige aanwijzing van witwassen van geld of financiering van terrorisme bestaat, daaronder begrepen de financiering van proliferatiegevoelige nucleaire activiteiten of van de ontwikkeling van systemen voor de overbrenging van kernwapens, wordt deze informatie aan de procureur des Konings of aan de federale procureur meegedeeld.

In geval van verzet tegen een voorgenomen verrichting en wanneer de CFI binnen de termijn van dit verzet de informatie overmaakt aan de bevoegde procureur des Konings of aan de federale procureur, verwittigt de CFI ook onverwijld het Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring. Deze informatie zal eveneens worden overgemaakt wanneer de CFI de bevoegde procureur des Konings of de federale procureur op de hoogte stelt wanneer tegoeden van significante waarde, van welke aard ze ook zijn, beschikbaar zijn voor een mogelijke gerechtelijke inbeslagneming.

Beroepsgeheim van de CFI

De leden van de CFI en de leden van haar personeel, de leden van de politiediensten en de andere ambtenaren die bij haar zijn gedetacheerd, alsook de externe deskundigen waarop zij een beroep doet, zijn gebonden aan een zeer strikt beroepsgeheim. Zelfs in het geval bedoeld in artikel 29 van het Wetboek van strafvordering en buiten het geval dat zij geroepen worden om in rechte te getuigen, mogen zij geen ruchtbaarheid geven aan de informatie waarvan zij bij de uitoefening van hun opdrachten kennis hebben gekregen, met uitzondering van de mededeling van informatie binnen de wettelijke voorwaarden:

• aan de bevoegde procureur des Konings of de federale procureur; 
• aan de controleautoriteiten van de onderworpen entiteiten; 
• aan de buitenlandse meldpunten; 
• aan het Europees bureau van fraudebestrijding; 
• aan de Minister van Financiën; 
• aan de Staatsveiligheid of de Algemene Dienst inlichting en veiligheid van de Krijgsmacht;
• OCAD;
• arbeidsauditeur;
• Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD);
• EPI (het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen van de Federale Overheidsdienst Justitie).